ABD ekonomisi, tüketici harcamalarında yapılan aşağı yönlü revizyonların ve enflasyona ilişkin önemli göstergelerin yavaşlamasının ardından ilk çeyrekte önceden tahmin edilen %1,6 seviyesinden daha düşük ve son üç dönemdeki %3,4'lük büyüme hızından belirgin şekilde daha yavaş olarak 1Ç24’de yıllık bazda %1,3 oranında büyüdü.
GSYİH raporundan, yarım puan düşüşle yıllık %2,0'a revize edilen tüketici harcamalarındaki artışın çoğunlukla hane halkı mal harcamalarında daha önce bildirilenden daha büyük bir düşüşü yansıttığını gördük. ABD merkez bankasının ekonomiyi yüksek faiz oranlarıyla kademeli olarak soğutma hedefinin, tüketicilerin yüksek fiyatlardan giderek daha fazla çekinmesinde etkili olduğunu gösteriyor; ancak enflasyondaki zayıflama eğiliminin devam edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor. ABD'de ev alımlarına yönelik anlaşmaların Nisan ayında üç yılın en büyük düşüşünü ve genel faaliyet düzeyinin COVID-19 salgınının başlangıcından bu yana en düşük seviyede olduğunu gösteren veriler, ekonomik büyümede aşağı yönlü revizyon ve enflasyonda daha küçük aşağı yönlü revizyonlar, Fed'in Eylül ayına kadar faiz oranlarını düşürmeye başlama ihtimalini biraz daha artırıyor.
Fed'in politika faiz oranına bağlı sözleşmelere yatırım yapan yatırımcılar, merkez bankasının Eylül ayında faiz indirimine başlayabileceği ihtimalini neredeyse eşitledi, ancak yine de 2024 sonuna kadar ikiden fazla faiz indirimi öngörülmüyor.
Asya borsaları bu sabah pozitif ve dördüncü aylarını da yükselişle kapatmaya hazırlanırken, yatırımcılar Avrupa ve ABD'den gelecek enflasyonun seyrini belirleyecek verileri beklerken dolar düşüşte. Dolardaki baskı da ana etmen tabii ki dünkü ABD ekonomisinin ilk çeyrekte beklenenden daha yavaş büyüdüğünün görülmesi ve bu da Hazine getirileri ve dolar üzerinde baskı yaratıyor.
ABD para birimini altı rakibe karşı ölçen dolar endeksi 104,77 seviyesinde ve Mayıs ayında %1,5 düşüş göstererek dört aylık yükseliş serisini sonlandırdı. Euro en son, Avrupa Merkez Bankası'nın politika yolunu etkilemesi beklenen euro bölgesi enflasyon raporu öncesinde 1,0828$'a yükseldi. Merkez bankasının Haziran ayında faiz indirimine gideceği neredeyse kesin ancak bundan sonra ne olacağı belirsizliğini koruyor. Piyasalar bu yıl ECB'nin 60 baz puanlık kesintisini fiyatlıyor.
MSCI'nın Japonya dışındaki Asya-Pasifik hisselerini içeren en geniş endeksi , %0,55 yükselerek bu hafta için %1,4 düşüş göstermesi bekleniyor ancak Mayıs ayında %2,7 artışla üst üste dördüncü ayda da yükselişe geçti.
Çin’de bu sabah açıklanan imalat PMI'nın 50,4-50,5 seviyelerinde gerçekleşmesini beklenirken, 49,5’e gerilemesi, fabrika faaliyetlerinin son üç ayda ilk kez daralması, Çin piyasalarındaki toparlanmanın, ülkenin imalat faaliyetinin Mayıs ayında beklenmedik bir şekilde düşmesine rağmen gerçekleştiğini gösterdi. Uzun süren emlak krizinin işletmeler, tüketiciler ve yatırımcılar üzerinde baskı yaratmaya devam etmesi nedeniyle canlı tutulan yumuşak sonuç, yeni teşvik çağrısında bulunuyor.
Emtialarda petrol fiyatları, ABD benzin stoklarındaki sürpriz yükselişin piyasayı olumsuz etkilemesinin ardından geriledi. Brent vadeli işlemleri %0,31 düşüşle varil başına 81,61 dolara, ABD West Texas Intermediate (WTI) ham petrolü %0,36 düşüşle 77,63 dolara geriledi.
BIST100 tarafına baktığımızda; bir önceki tarihi zirve olan ve kısa vade açısında artık önemli destek noktası olarak takip ettiğimiz 10383 ile 22 günlük ortalamanın geçtiği nokta olan 10432 seviyelerini kısa vade açısından kritik noktalar olarak takip ediyoruz. Kısa vadeli bazı göstergelerin aşırı satım yani destek noktalarına gerilemiş olması bu destek bandının üzerinde tutunma çabası ile birlikte tepki alımlarının etkili olabileceği gösteriyor. Haftanın son işlem gününe yatay başlamasını beklediğimiz endekste gün içinde tepki hareketlerinin güç kazandığını görebiliriz. Bu beklentimiz paralelinde yaşanabilecek tepki ataklarının güç kazanabilmesi ve önümüzdeki haftaya daha pozitif bakabilmemiz için ilk etapta 10580 ara direncinin üzerinde kapanış gerçekleşmeli.
Manşette öne çıkanlar
Dallas Fed Başkanı Lorie Logan, enflasyonun hala Fed'in %2'lik hedefine doğru ilerlediğine inandığını, ancak Fed'in hazırlıklı olması gereken "başka yollar" hayal edebildiğini ve faiz oranlarını düşürmeyi düşünmek için henüz çok erken olduğunu söyledi.
New York Ekonomi Kulübü'nde konuşan New York Fed Başkanı John Williams, mevcut para politikası seviyesinde ekonominin gücü göz önüne alındığında, Fed'in politikayı değiştirmeden önce veri toplamak için zamanı olduğunu söyledi. Williams, "çok yakın vadede" faiz oranlarını düşürmek için "herhangi bir aciliyet hissetmiyorum" dedi.
Bazı ürünlerin ithalatında gözetim uygulaması tutarları yeniden belirlendi. Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan "İthalatta Gözetim Uygulamasına İlişkin Tebliğ'de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ" Resmi Gazete'de yayımlandı.
Çin'de fabrika, imalat faaliyetleri Mayıs ayında beklentilerin aksine yavaşlayarak, emlak sektöründe uzun süredir devam eden kriz nedeniyle zaten zor durumda olan ekonomi üzerinde daha fazla baskıya işaret etti. Çin Lojistik ve Satın Alma Federasyonu'nun imalat satın alma yöneticileri endeksi (PMI), Mayıs ayında Nisan ayındaki 50,4'ten 49,5'e düştü.
Goldman Sachs Group Başkanı John Waldron bir konferansta yaptığı konuşmada, Fed'in yapabileceği en kötü şeyin, ekonomiyi saran yüksek fiyat sarmalını bastırmadan önce zafer ilan etmek olduğunu söyledi. Fed'i odak noktasını enflasyonu kontrol altına alma mücadelesinden uzaklaştırmamaya çağırdı."Eğer Fed iseniz, enflasyon ejderhasını öldürmek zorundasınız" dedi.
Japonya’nın başkenti Tokyo'da enflasyon Mayıs ayında hızlandı ve ekonomi zayıflık işaretleri göstermeye devam ederken Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) önümüzdeki aylarda faiz artırımını değerlendirme yolunda ilerlemesini sağladı. Japonya hükümetinden yapılan açıklamaya göre, başkent Tokyo’da taze gıda hariç çekirdek tüketici fiyatları Mayıs ayında yıllık %1,9 arttı.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, ABD Merkez Bankası yetkililerinin, enflasyonda daha fazla iyileşmenin daha yüksek işsizlik gerektirip gerektirmeyeceğini, iyileşen tedarik zincirlerinden ve fiyat baskılarını kendi başlarına azaltabilecek diğer güçlerden daha az yardım gelip gelmeyeceğini "anlamaya çalıştıklarını" söyledi.
New York Fed John Williams; ABD merkez bankasının henüz faiz oranlarını değiştirme baskısıyla karşı karşıya olmadığını söyledi. Williams, politikayı ayarlamadan önce verileri değerlendirmek için "zamanımız ve yeteneğimiz var" dedi.
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), ortodoks politikaların sürdürülmesi halinde Türkiye'ye yurt dışındaki yerleşik kişilerin net sermaye girişlerinin 2025'te artmasının beklendiğini bildirdi. Raporda, Türkiye'nin reel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) büyümesinin 2025'e kadar öngörülen yavaşlamaya rağmen sanayileşmiş ülkelerin ortalama büyümesini geçeceğinin öngörüldüğü belirtilerek, bu olumlu büyüme farkının, özellikle yurt dışında yerleşik portföy ve doğrudan yabancı yatırımların net girişi şeklinde, yeterince büyük yabancı sermayeyi Türkiye'ye çeken bir başka faktör olmasının beklendiği ifade edildi.
Çin, "ulusal güvenliği koruma" ihtiyacını gerekçe göstererek 1 Temmuz'dan itibaren bazı havacılık ve uzay bileşenleri ile teknolojilerinin ihracatını kısıtlayacağını duyurdu. Japonya'da mevsimsel etkilerden arındırılmış sanayi üretimi Nisan ayında ekonomistlerin tahminlerinin aksine düşüş gösterdi.
Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı tarafından açıklanan ön verilere göre, Nisan ayında sanayi üretimi %0,1 düşüş gösterdi. Sanayi üretiminin Nisan ayı ile geçen yılın aynı ayının karşılaştırmasında ise %1,0 düşüş görüldü.
Moody's, ABD Merkez Bankası'nın (Federal Reserve) 2024 yılının ikinci yarısında faiz indirimlerine başlayacağını öngörüyor. Moody's, daha yumuşak bir enflasyon ivmesinin sürmesi halinde, faiz indirimlerinin beklenebileceğini belirtti.
Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Komisyonunda kabul edildi. Düzenlemeye göre; her yıl platformların faiz hariç gelirlerinin yüzde 1’i SPK’ya, yüzde 1’i de TÜBİTAK bütçesine aktarılacak. Böylece kamunun ilk yıl 100 milyon TL gelir elde etmesi öngörülüyor.
Ticaret Bakanı Bolat, Türkiye ile AB arasında yüksek düzey ticaret diyaloğu toplantısının 8 Temmuz'da Brüksel'de gerçekleştirileceğini söyledi.
Kaynak A1 Capital
Hibya Haber Ajansı
