Euro Bölgesi'nde yatırımcı moralinin Haziran ayında üst üste sekizinci ayda da arttığını, ancak blokta ekonomik toparlanmanın güçlükle ilerlediğini Sentix'i ankentinde gördük. Sentix'in euro bölgesi endeksi Mayıs ayındaki -3,6'dan Haziran ayında 0,3 puana yükseldi.
Daha da önemlisi, Sentix, beklentilere ilişkin endeksin Mayıs'taki 7,8'den Haziran'da 10,0'a yükselerek "trendin önümüzdeki haftalarda devam edebileceğine dair bir miktar cesaret sağladığını” gösterdi. Bunlar güzel veriler ama iş artık siyasete kaydı. Başkan Emmanuel Macron'un Avrupa Birliği oylamasında aşırı sağ tarafından yenilgiye uğratılmasının ardından Otoriteyi yeniden tesis etmek için riskli bir kumar oynayan Macron, ilk turu 30 Haziran'da yapılacak parlamento seçimi çağrısında bulunmuştu. Pazartesi günü Fransız hisse senetleri ve tahvilleri değer kaybederken euro da düştü. Fransız devlet tahvili fiyatları da düşerek 10 yıllık borçlanma maliyetlerinin bu yılın en yüksek seviyesi olan %3,20'ye yükselmesine neden oldu.
Euro ve Avrupa borsalarında işlem yapan yatırımcıların sorusu, Marine Le Pen ve Jordan Bardella'nın Fransa parlamento seçimlerinde başarılı olmaları durumunda ne kadar radikal olacakları olmakta. Yatırımcıların bölgedeki risk iştahının bir ölçüsü olarak gördüğü Almanya ve İtalya borçları arasındaki fark da yaklaşık 140 baz puana çıkarak Nisan sonundan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Fransa da aşırı sağın olası parlamento seçimlerindeki büyük zaferinin, banka karlarına vergi getirilmesinin önünü açabileceğinin beklenmesi, Fransız borç verenlerin hisselerinin Pazartesi günü bu kadar sert darbe almasının bir başka nedeni. Societe Generale'in ve BNP Paribas'ın borçlarının temerrüde karşı sigortalamanın maliyeti bir ayın en yüksek seviyesine çıktı.
Asya borsaları da bu sabah, yatırımcıların Fransız sağ kanadın seçimlerdeki kazanımlarının ardından Avrupa piyasalarındaki yeni siyasi belirsizlikleri düşünmesi ve Fransa'da yapılan erken anketin bloğun bütünlüğüne ilişkin endişeleri yeniden canlandırmasıyla negatif ama dar bir aralıkta işlem görmekte. MSCI'nın Japonya dışındaki Asya-Pasifik hisselerini kapsayan en geniş endeksi %0,4 düşüşte. Eurostoxx 50 vadeli işlemleri de Pazartesi günkü gerilemenin ardından %0,2 yükselirken, FTSE vadeli işlemleri %0,1 arttı.
ABD tarafında ise Piyasa şu ana kadar, Cuma günkü istihdam raporunun ardından ABD tahvil getirilerindeki artışa ve Fed'in faiz indirimine ilişkin beklentilerin geri çekilmesine karşı oldukça dirençli olduğunu kanıtladı ki, yatırımcılar bu yıl genişlemeye yönelik beklentilerini azaltmış ve şimdi Fed'in ilk faiz indirimini yalnızca Kasım ayında bekliyorlar. (Vadeli işlemler, Fed'in bu yıl için 37 baz puanlık genişlemeye gideceğine işaret ediyor; istihdam raporu öncesindeki 50 baz puandı.) Yarın açıklanacak olan Tüketici fiyat endeksinin (TÜFE) Mayıs ayında %0,1 oranında zayıf bir artış göstermesi, ancak çekirdek endeksin %0,3 artması bekleniyor. Özellikle de çekirdek TÜFE'nin yarın yukarı yönlü sürpriz yapması durumunda riskler artacaktır.
Altın, ABD'deki faiz indirimlerine ilişkin piyasa fiyatlamalarındaki gerilemenin etkisiyle darbe aldıktan sonra, ons başına 2.306 dolarla bir ayın en düşük seviyelerinin hemen üzerinde işlem görürken, Petrol fiyatları Pazartesi günkü %3'lük yükselişini, çeşitli yatırım bankalarının yazın yakıt talebinin güçlü olduğu ve ABD'nin petrol rezervleri için potansiyel ham petrol alımları olabileceğine dair ipuçları vermesiyle pekiştirdi. Brent varil başına 81,59 dolardan, ABD ham petrolü ise varil başına 77,74 dolardan işlem görmekte.
Yurtiçinde ise Para politikasındaki duruşun üretim göstergelerine beklenenden daha sert şekilde yansımasıyla Sanayii üretimi Nisan ayında %5,3 aylık daralma kaydetti. Talep tarafından beklenen yavaşlama görülmese de; maliyetler ve finansman koşulları, kar marjları üretimi baskı altına almış ve aylık daralma genele yayılmış gibi. BIST 100 endeksinde ise destekler vergi belirsizliği nedeniyle teker teker kırıldı ve 10k seviyenin altında kapanış yaptık. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın dün akşam yaptığı Borsada kazançlar üzerinden bir vergi yok. Sadece 10 binde 1'ler olur mu bunun tartışması var işlem ücreti olarak açıklaması da BIST100 endeksinde bayram öncesi baskının devam etmesine yardımcı olabilir ki işlem hacminde sert düşüş de buna işaret olarak değerlendirilebilir.
Dünyadan maşet haberler
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Borsa işlemleri üzerinden cüzi bir bedel alma, on binde 1-2 olur mu tartışması yapılıyor" dedi. Yılmaz, borsada kazançlar üzerinden bir vergi alınmayacağını belirtti. Yılmaz KKM'nin de görevini yaptığını ve artık adım adım oradan çıkıldığını söyledi.
ECB Başkanı Christine Lagarde, Avrupa Merkez Bankası faiz oranlarının doğrusal bir düşüş yolunda olmadığını ve politika yapıcıların faiz oranlarını tekrar düşürmeden önce birden fazla toplantı bekleyebileceğini söyledi. ECB geçen hafta faiz oranlarını düşürdü ancak dirençli yüksek ücret artışları ve enflasyon tahminlerindeki bir başka artış nedeniyle daha fazla politika gevşemesi taahhüdünde bulunmaktan kaçındı. Lagarde, Avrupa'nın önde gelen gazetelerine verdiği ortak mülakatta, "Uygun kararı verdik, ancak bu faiz oranlarının doğrusal bir düşüş yolunda olduğu anlamına gelmiyor" dedi.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgın ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak önemli ölçüde azaltan veya işyerinde faaliyeti tamamen veya kısmen durduran işverenlerin, sigortalılara kısa çalışma ödeneği ödenmesine ilişkin usul ve esasları düzenleyen yönetmelik yenilendi. Ekonomi internet sitesinde yayınlanan habere göre; Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgın ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerin varlığı, işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarının iddia etmesi ya da bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde, SGK tarafından karara bağlanacak.
İşsizlik Sigortası Fonu'nun toplam varlığı Mayıs ayında bir önceki aya göre 10 milyar 162,2 milyon TL artış gösterdi. JPMorgan stratejistleri yatırımcıları bu hafta her ikisi de Çarşamba günü açıklanacak olan son enflasyon verisi ve Fed'in faiz kararının ardından borsada bir sarsıntıya hazır olmaya çağırıyorlar. Goldman Sachs ekonomistleri Fed'in bu yıl Eylül ayında ve dördüncü çeyrekte olmak üzere iki kez faiz indirimine gitmesini bekliyor.
Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) bugün başlayacak ve yarın sona erecek toplantısın öncesinde, faiz oranı vadeli işlemleri bu yıl Fed'in bir ya da iki faiz indirimine gideceğine işaret ediyor. Avrupalı yetkililer, Rusya-Ukrayna arasındaki boru hattından gaz akışını sürdürmek için görüşmeler yapıyor. Avrupa Rus gazından vazgeçmeye çalışsa da bazı doğu Avrupa ülkeleri Ukrayna'dan geçen boru hattından gaz almaya devam ediyor. Bu transit düzenlemesini kapsayan anlaşmanın süresi bu yılın sonunda doluyor. Savaşın şiddetlenmesiyle birlikte çoğu piyasa gözlemcisi gaz akışının nihayet durmasını bekliyor.
Rus devlet haber ajansı RIA'nın Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın bir yetkiliye dayandırdığı haberine göre, Moskova ve Tahran arasında kapsamlı işbirliğine ilişkin yeni bir anlaşma, İranlı ortaklarla yaşanan sorunlar nedeniyle geçici olarak askıya alındı.
Japonya Merkez Bankası'nın (BOJ) Cuma günü sona erecek politika toplantısında tahvil alımlarını azaltmayı tartışması bekleniyor.
Çin'in büyük bankalarının yurt içi pazarda yuana istikrar kazandırmak için dolar sattıkları öne sürüldü.
Kaynak A1 Capital
Hibya Haber Ajansı
