BMD Araştırma'nın değerlendirmesine göre Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK)aylık olarak yayımladığı, mevsim etkilerinden arındırılmış Ekonomik Güven Endeksi (EGE), Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 1,5 azalarak, önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,1 azalış göstererek 94,4 oldu.
Değerlendirme'de Ekonomik Güven Endeksi verileri hakkında şu ifadeler yer aldı:
"Tüketici güven endeksi, hizmet sektörü, reel kesim, perakende ticaret sektörü ve inşaat sektörü güven endekslerinde azalış yaşanmış böylelikle EGE azalmıştır. 2021 yılı, ekonomik ve sosyal anlamda Covid-19 salgınının 2020 yılında verdiği zararların kapatılmaya çalışılması ile geçmişti. Aşı gelişmeleriyle birlikte ekonomiye dair pozitif beklentiler hâkim olurken Güven Endeksleri de salgın öncesi seviyelere geldi. 2022’nin son çeyreğinde küresel ekonomideki yavaşlamaya bağlı sanayi üretimi başta olmak üzere sektörlerde gerileme yaşanırken enflasyondaki yükselişin durması ise beklentilerde iyimserlik sağladı."
BMD Araştırma'nın açıklamasına göre Tüketici Güven Endeksi Temmuz ayında yüzde 3,1 azalarak 75,9 oldu. Açıklamada Tüketici Güven Endeksi, şöyle yorumlandı:
"Mevsim etkilerinden arındırılmış Tüketici Güven Endeksi, Temmuz ayında bir önceki aya kıyasla yüzde 3,09 azalış, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 5,2 azalış göstererek 75,9 oldu. Tüketici Güven Endeksi hesaplanırken kullanılan endeksler kapsamında en iyimser gösterge 96,5 ile gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi olmuştur. En zayıf gösterge ise 60,4 ile mevcut dönemde hanenin maddi durumu olmuştur. Endeks, 2012 yılı başından itibaren en yüksek seviyesini 2014 Nisan ayında 97,4 olarak görürken, en düşük seviyesini 2022 Haziran ayında 63,4 olarak gerçekleştirdi."
Yapılan analize göre Sektörel Güven Endeksleri başlığında şu açıklama yapıldı:
"Mevsim etkilerinden arındırılmış Hizmet Sektörü Güven Endeksi, Temmuz ayında bir önceki aya kıyasla yüzde 1,1 azalış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,7 azalışla 114,1 oldu. Pandeminin yoğun yaşandığı 2020 ve 2021 döneminde, hizmet sektöründe faaliyet gösteren bazı işletmelerin (Restoran, bar, kafe ve otel vb.) tam kapasiteyle çalışamamış olması ve vaka sayılarındaki artış nedeniyle cirolarında ciddi düşüşler yaşanmıştı. Salgının etkisini kaybetmesi ve tedbirlerin gevşetilmesiyle beraber 2022 yılında hizmet sektöründe canlılık yaşanmıştır.
Mevsim etkilerinden arındırılmış Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi, Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 1,5 azalış gösterirken, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,6 azalışla 107,1 oldu. Covid19 salgını yüzünden olağanüstü durum yaşanması nedeniyle gıda ve perakende sektörlerinde yaşanan yukarı yönlü talep şokları akabinde endeksin, diğer endekslere kıyasla daha defansif bir görünüm sergilemesine sebep olmuştur.
Mevsim etkilerinden arındırılmış İnşaat Sektörü Güven Endeksi, Temmuz ayında bir önceki aya kıyasla yüzde 0,9 azalış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,2 azalışla 87,1 oldu. 2020’nin 2. ve 3. çeyreğinde konut kredilerindeki faiz indirimleri nedeniyle sektörde bir canlanma yaşanmıştır. Böylelikle inşaat SGE, tarihinde ilk defa hizmet sektörünün üzerinde bir değer almıştır."
BMD Araştırma'nın analizinde Reel Kesim Güven Endeksi'nin Temmuz ayında, aylık yüzde 1,8 azalarak 98,7 olduğu denildi. Detaylı açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
"Merkez Bankası'nın her ay yayımladığı, İktisadi Yönelim Anketi’nin sonuçlarından hesaplanan mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi,4 (İmalat Sektörü) Temmuz ayında, bir önceki aya göre yüzde 1,8 azalış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,9 azalışla 98,7 seviyesinde gerçekleşmiştir.
2020 yılında Covid-19 virüsü nedeniyle Mart ayında, eşik değer olan 100’ün altını gören endeks 2020 yılı Nisan ayında 62,3 ile son 4 yılın en düşük seviyesine gerilerken Ağustos ayında 100’ün üzerine çıkarak iyimser bölgede yer almıştır. 2020 yılı Haziran ayının başından itibaren ekonominin açılmasıyla önceki 3 aya kıyasla, talep seviyesindeki artışlarla sektörel hareketlilikler yaşanmıştır.
2022 yılında, aşılar ile birlikte, pozitif beklentiler reel sektörü destekleyici bir unsur olurken piyasa faizlerin yüksek olması, sektörü baskılayıcı bir unsur olmuştur."
Hibya Haber Ajansı
