“Bir yanda mavi deniz, diğer yanda vaha”
CGTN Muhabiri Seçil Dong, "Kumsalda büyük ağaçlar nasıl yetiştirilir? Güney Çin Denizi'ndeki balıkçılar nasıl düzgün su ve elektrik şebekelerine sahip deniz manzaralı villalarda yaşayabilir? Yaralı yavru kaplumbağaları denize kim geri gönderecek? Solmuş mercanlar yeniden canlanabilir mi?" gibi soruların cevaplarının CGTN'nin sunduğu "Bir yanda mavi deniz, diğer yanda vaha" adlı Güney Çin Denizi çevre koruma konulu belgeselde bulunabileceğini ifade etti.
Dong, 2014-2024 yıllarında Çin'in Hainan eyaletinin Sansha kentindeki çevre koruma, ada üzerindeki yapılaşma ve halkın yaşam seviyesini yükseltmeye dair çabaların CGTN kamerası ile kaydedildiğini belirtti.
Adada yeni köy inşa ettiler
Zhaoshu Adasının on yıl içinde mütevazı bir gecekondu kasabasından modern bir balıkçı köyüne dönüştüğünü aktaran CGTN Muhabiri Seçil Dong, "Chen Siyu ve ailesi, bu büyük değişikliği bizzat yaşadı." dedi.
2014 yılında Chen Siyu ve ailesini, derme çatma bir barakada yaşadıkları ve evsel kullanım için sularının olmadığına dikkat çeken Dong, "2016 yılında adada elektrik, rahat internet hizmeti ve tatlı su erişimi sağlandı." açıklamasını yaptı.
Dong, 2024 yılında ise Chen Siyu ve ailesinin, artık deniz manzaralı bir villada oturduklarını bildirdi.
Kumda bir vaha yarattılar
Sansha kentine bağlı Yongxing Adası'ndaki başarılı inşa deneyiminin, Güney Çin Denizi'ndeki diğer adaların gelişimine örnek olduğunu aktaran CGTN Muhabiri Seçil Dong, "Tek bir ağacın bile bulunmadığı beyaz kumdan bir adayı yeşillendirmek için pek çok zorluğun üstesinden geldiler." dedi.
Dong, sonunda toprağı iyileştirme, kanalizasyonu yeniden kullanma ve özel fidanlıklar yetiştirme gibi yöntemlerle Yongxing Adası'nın yeşillendirme oranının yüzde 95'in üzerine çıkartıldığını belirtti.
Deniz kaplumbağalarının koruyucuları
Sansha kentinde yer alan ve yüzölçümü 0,4 kilometrekare olan Kuzey Adasının, Güney Çin Denizi'nde yaşayan deniz kaplumbağalarının önemli yuvalama alanlarından biri olduğuna dikkat çeken Dong, "Aynı zamanda şu anda Çin’deki en büyük yeşil kaplumbağa yuvalama alanıdır." şeklinde konuştu.
Dong, deniz kaplumbağalarının korunması için birçok gücün bu noktada birleştiğini vurgulayarak "Gönüllüler, üniversite profesörleri ve Çin Deniz Polisi kaplumbağaların korunmasında önemli rol oynadı." dedi.
Deniz dibini "ağaçlandırdılar"
Mercan resifleri, tüm deniz türlerinin yaklaşık üçte birine yaşam ortamı sağladığını ve deniz biyoçeşitliliği için önemli bir güvence oluşturduğunu hatırlatan CGTN Muhabiri Seçil Dong, şöyle devam etti:
" Ancak mercan resifleri okyanus sularının ısınması, ekinodermler ve insan faaliyetlerinden kaynaklanan çoklu tehditler altında hızla bozuluyor. Çinli bilim insanları laboratuvarlarda ve doğal sularda mercan "yetiştiriyorlar". Çin Bilimler Akademisi Güney Çin Denizi Oşinografi Enstitüsü'nden yardımcı araştırmacı Zhang Yuyang da bunlardan biri. Kendisi ve ekibi, yapay mercan yetiştirme ve nakli yoluyla Zhaoshu Adası ve Wuzhizhou Adası'nda etkili mercan restorasyon çalışmaları gerçekleştirdi. Zhang Yuyang, Güney Çin Denizi ekosisteminin birbirine bağlı olduğunu ve Çin'in tek başına korumayı tamamlayamayacağını vurguladı."
Hibya Haber Ajansı