İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan’ın açılış konuşmasını yaptığı toplantıda, Güzem Yılmaz Ertem’in moderatörlüğünde; Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara, Topkapı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu ve Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp’in katılımıyla bir panel düzenlendi.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclis Başkan Yardımcısı Sadık Ayhan Saruhan, ana gündem maddesinin büyük 2023 verileri ışığında sanayi ve ekonomiyi risk ve fırsatlarıyla birlikte bugünün geleceğini değerlendirmek olarak belirlenen bu ayki meclis toplantısını gerçekleştirdiklerini belirtti.
29 Mayıs 2024 tarihli toplantının zabıt özeti ve odanın 2024 yılı Mayıs ayına ait hesap raporu oy birliği ile kabul edildi.
İSO 500 listesinde yer alan şirketlerin Ar-Ge yatırımlarına bakıldığında henüz memnun edici seviyeye gelindiğinin mümkün olmadığını kaydeden İSO Meclis Başkan Yardımcısı Sadık Ayhan Saruhan, "Açıklanan veriler ışığında Ar-Ge yapan şirket sayısının ve harcama oranlarının 2018 ve 2020 yılları seviyesine erişimi görülmektedir. Bu durumun nedenleri araştırılmalıdır." dedi.
Sadık Ayhan Saruhan, globalleşme sürecinin getirdiği en önemli konulardan bir tanesinin risk yönetimi olduğunu söyleyerek şöyle devam etti:
"Globalleşme ve ekonomik konjonktürel gelişmeler şirketlerimizin karşı karşıya kaldığı risklerin hem niteliği hem de niceliği farklılaşmış ve bu risklerin meydana getireceği olumsuz etkiler artmıştır. Açıklanan verilerde İSO 500 listesinde yer alan şirketlerimizin net kur farkı zararın veriyor olması, finansal risklerin işletme performansı üzerindeki açık etkisini göstermektedir. Sürdürülebilirlik şirketlerimizin günümüzde en hassas olduğu konular arasında yer almaktadır ve başarılı bir risk yönetim süreciyle şirketlerimizin sürdürülebilir önemli ölçüde desteklenmiş olacaktır."
Ancak kurumsal risk yönetimi konusunda gelinen düzeyin tatmin edici durumda olmadığını söyleyen Saruhan, "Buna göre kurumsal yönetim risk farkındalığı meydana getirmeli şirketlerimizin sadece finansal ve operasyonel risklere karşı değil, aynı zamanda çevreye duyarlılık çerçevesinde tüm dünyada yaygınlaşan yeşil ekonomi ve buna bağlı düzenlemeler için şirketlerimizin eylem planı hazırlığında olması sağlanmalıdır." şeklinde konuştu.
İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan da yaptığı konuşmada, ana gündem maddesinde vurgulandığı gibi araştırma sonuçlarını değerlendirirken risk ve fırsatları birlikte görülmesini dile getirerek, ‘’Teknoloji odaklı sürdürülebilir yeşil ekonominin yaratıcılığı ve değerli ürünlerin öne çıktığı yeni üretim tarzı sürecinde, biz sanayicileri yeni fırsatlar kadar riskler de bekliyor.’’
Yeni çağda üretim sürecine göre hazırlıkları ve değişimleri böyle bir anlayışla yönetilmesinin önemine vurgu yapan Erdal Bahçıvan, ‘’Öncelikle dış gelişmelere baktığımızda 2023 yılında dünyada üretim ve ticaretin önemli ölçüde yavaşladığını ve büyümenin tarihsel ortalamaya göre zayıf kaldığını görüyoruz. Yıl boyunca jeopolitik gerilimlerin yüksek seviyede, dünya ekonomisinde devleşen teknoloji rekabet, artan korumacılık ve kutuplaşma eğilimleri büyümeyi baskıladı. Türkiye ekonomisi ve sanayimiz bu dönem boyunca kendi içinde de gelişmeler yaşadı. 6 Şubat depremleri bölge ekonomisine darbe vurdu. Önemli bir kaynak ihtiyacını ortaya çıkardı. 2023 yılında ekonomik büyümemiz yüzde 4,5'luk büyümeyi başardıysa da bu büyümenin çok da sağlıklı olduğunu söylememiz mümkün değil. İmalat sanayinin büyümesi, yüzde 1,6 büyümeyle genel ekonomik performansın oldukça gerisinde kaldı. İhracat ise Türkiye genelinde zayıf bir artış, sanayi sektöründe ise hafif bir düşüş kaydetti.’’ dedi.
Bahçıvan, yüksek enflasyon nedeniyle 2023 yılında enflasyon muhasebesi uygulamasının yıllar sonra yeniden hayata girdiğini vurgulayarak şöyle devam etti:
"İSO 500 enflasyon düzelmesi uygulamasının sanayi kuruluşlarına etkilerini ölçerek analiz eden öncü ve bilimsel bir araştırma olması açısından da büyük bir değer taşıyor. İSO 500'de üretimden satışlar 2023 yılında yüzde 42,1 oranında artarak 4 trilyon 485 milyar liradan 6 trilyon 375 milyon liraya çıktı. İSO 500'ün satışları yanı sıra karlılık anlamında güçlü bir yıl geçirmediğini bizlere işaret ediyor. İSO 500'ün 2023'te faaliyet karı yüzde 39,7 oranında artarak 672 milyar liradan 937 milyar liraya çıktı. Buna karşılık faaliyet karlılığı oranı 0.3 puanlık bir düşüşle yüzde 12,8'den yüzde 12,5'e geriledi. 2023'te faiz amortisman ve vergi öncesi kar büyüklüğü ise yüzde 45,5'luk bir artışla 808 milyar liradan 1 trilyon 175 milyar liraya yükseldiğini görüyoruz. Son olarak da İSO 500'ün vergi öncesi kar ve zarar toplamının yüzde 32,9 artarak 485 milyon liradan 645 milyar liraya yükseldiğini görüyoruz. 2023'te tüm kar büyüklüğündeki artışlar enflasyonun altında kalmış bulunuyor ve bu da reel olarak bir gerilemeye işaret ediyor."
Bahçıvan, İSO 500'de halka açık kuruluşlarının sayısının 2017-2020 döneminde yaklaşık 65-69 bandında seyrettikten sonra 2022 yılında 8 adet, 2023 yılında ise 12 adet artarak 85 firmaya yükseldiğini ifade ederek, böylece İSO 500 içindeki halka açık kuruluş sayısının bugüne kadarki en yüksek seviyeye ulaştığını bildirdi.
Hibya Haber Ajansı
