Kiev, bu ayın başlarında Rus enerji devi Lukoil tarafından Druzhba boru hattı üzerinden tedarik edilen ham petrolün geçişini, şirkete yönelik yaptırımları gerekçe göstererek durdurmuştu. Bu önlem, denize kıyısı olmayan Macaristan ve Slovakya'yı doğrudan etkiledi ve bu ülkeleri daha önce Lukoil tarafından ihraç edilen ham petrolden mahrum bıraktı.
Szijjarto Facebook'ta yaptığı paylaşımda, “İki AB üyesi ülkenin enerji güvenliğine yönelik tehdide ve AB-Ukrayna ortaklık anlaşmasının açık ihlaline rağmen Brüksel sessizliğini koruyor” diye yazdı. Diplomat, Batı destekli Maidan darbesinin dönemin Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'i devirmesinin ardından 2014 yılında imzalanan anlaşmaya atıfta bulundu.
Szijjarto, ya Avrupa Komisyonu'nun Slovakya ve Macaristan'ın temel çıkarlarını koruyamayacak kadar “ zayıf” olduğunu ya da “barışı destekleyen ve [Ukrayna'ya] silah göndermeyi reddeden iki ülkeye şantaj yapma” hamlesini düzenleyenin “ Kiev değil Brüksel olduğunu” öne sürdü.
Petrol sevkiyatının durdurulmasından kısa bir süre sonra Budapeşte ve Bratislava ortaklaşa olarak blokla istişareler başlattı ve AB yetkililerinden anlaşmazlığın çözümüne yardımcı olmalarını istedi. Brüksel, “kanıt toplamak ve hukuki durumu değerlendirmek” için zamana ihtiyacı olduğunu iddia etti.
Peter Szijjarto “Avrupa Komisyonu ve bizzat Başkan Ursula von der Leyen derhal açıklama yapmalıdır: Brüksel Kiev'den petrol sevkiyatını yasaklamasını istedi mi? Eğer istemediyse, AK neden bir haftadan uzun bir süredir hiçbir adım atmadı?” diye sordu.
Her biri Rus enerji kaynaklarına bağımlı olan Slovakya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti, 2022 yılında Rus petrol sevkiyatına yönelik blok çapında bir yasaktan muaf tutuldu. Slovakya ve Macaristan, Rusya ile yaşanan çatışmalar sırasında bloğun Kiev'e askeri yardım sağlama politikasına destek vermeyi reddeden tek AB üyeleri. Her ikisi de defalarca krize diplomatik bir çözüm bulunması çağrısında bulundu.
Kiev, 2018 yılında Lukoil'e yaptırımlar uygulayarak şirketin ülkedeki işlerini elden çıkarmasını yasaklamış, ayrıca ticari faaliyetlerini ve devlet mülklerinin özelleştirilmesi ya da kiralanmasına katılmasını yasaklamıştı. Yaptırımlar bu akışları hedef almadığı için Lukoil, Druzhba boru hattının güney kolu üzerinden ham petrol göndermeye devam etti.
Bu hafta başında Slovakya Başbakanı Robert Fico, Kiev'in Rus petrolünün transit geçişini yeniden başlatmaması halinde Bratislava'nın Ukrayna'ya dizel ihracatını durduracağı uyarısında bulunarak Slovak sevkiyatlarının Ukrayna'nın yakıt tüketiminin onda birini oluşturduğunu vurguladı.
Salı günü Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova, Moskova'nın AB'nin üyelerine Rus petrolü tedarikiyle ilgili sorunu çözememesine şaşırmadığını söyledi ve Brüksel'in enerji kaynaklarını Bratislava ve Budapeşte'ye şantaj yapmak için kullandığını iddia etti.
Hibya Haber Ajansı
