01 Temmuz 2024 Pazartesi Türkiye; İTO Enflasyon Verileri, İSO İmalat PMI (Haziran) Dünya Geneli; İmalat PMI Verileri (Haziran) Almanya; TÜFE (Haziran-Öncü)
02 Temmuz 2024 Salı Türkiye; Dış Ticaret Dengesi (Haziran-Öncü) Euro Bölgesi; TÜFE (Haziran-Öncü) ABD; JOLTs Açık İş Sayısı (Mayıs)
03 Temmuz 2024 Çarşamba Türkiye; TÜİK TÜFE/ÜFE Verileri (Haziran), TCMB PPK Toplantı Tutanakları Dünya Geneli; Hizmet PMI Verileri (Haziran) Euro Bölgesi; ÜFE (Mayıs) ABD, ADP İstihdam Raporu (Haziran), Haftalık İşsizlik Başvuruları, Dayanıklı Mal Siparişleri (Mayıs), Fabrika Siparişleri (Mayıs)
04 Temmuz 2024 Perşembe Türkiye; Reel Efektif Döviz Kuru (Haziran)
05 Temmuz 2024 Cuma Türkiye; Hazine Nakit Dengesi (Haziran) Almanya; Sanayi Üretimi (Mayıs) Euro Bölgesi; Perakende Satışlar (Mayıs) ABD; Resmi İstihdam Raporu (Haziran), Fed FOMC Toplantı Tutanakları
– ABD PCE enflasyon rakamlarının izlendiği haftanın ardından küresel piyasaların gündeminde bu hafta Euro Bölgesi’nin enflasyonu, ABD’de istihdam raporu ve Fed’in son para politikası toplantısının tutanakları ve dünya genelinde hizmet PMI verileri takip edilecek. Ayrıca, Fransa’da geçen hafta pazar günkü ilk tur parlamento seçimi ve İngiltere’de bu hafta perşembe günkü erken seçimin sonuçları takip edilecek.
ABD istihdam raporu ABD’de haftanın son işlem gününde Çalışma Bakanlığı’nın haziran ayı istihdam raporu takip edilecek. Haziranda, tarım dışı istihdam artışının 272 binden 189 bine gerilemesi beklenmektedir. Mayısta 272 bin ile beklenmedik şekilde yüksek gelmişti. Tarım dışı istihdam artışında 2022 başından bu yana izlenen zayıflama eğiliminin devam etmesine karşın işsizlik oranı tarihi düşük seviyelere yakın seyretmektedir. İşsizlik oranının haziranda %4,0 ile önceki aya göre değişmemesi beklenmektedir. Ortalama saatlik kazanç artışının haziranda aylık %0,4’ten %0,3’e gerilemesi bekleniyor. Saatlik kazançlar mayısta yıllık %4,1 artmıştı. Aşağı yönlü eğilimini sürdüren tarım dışı istihdam artışına karşın işsizlik oranı düşük seyretmekte ve tüketim harcamalarını besleyen saatlik kazançlar zayıflama eğiliminde olsa da Fed’in enflasyon hedefine göre yüksek seyretmektedir. Geçen haftaki verilere göre Fed’in tercih ettiği enflasyon göstergesi çekirdek PCE Fiyat Endeksi mayısta aylık %0,1, yıllık bazda %2,6 arttı. ABD iş gücü piyasasına ilişkin veri akışı Fed’den beklenen faiz indirimlerine ilişkin piyasa beklentileri açısından önem arz etmektedir. Federal fonlama faizi vadeli kontratlarına göre mevcut durumda ilk faiz indirimi %57 ihtimalle eylül toplantısında bekleniyor. Yıl boyunca kalan dört toplantıda (Temmuz, eylül, kasım, aralık) %43 ihtimalle (En yüksek olasılık) toplam iki faiz indirimi (Toplam 50bp) fiyatlanmaktadır.
Resmi veriden önce çarşamba günü ADP Enstitüsü’nün öncü veri niteliğindeki istihdam raporu takip edilebilir. ADP özel sektör istihdam artışının 152 binden haziranda 156 bine gerilemesi beklenmektedir. Mayısta, resmi verinin sürpriz bir şekilde yüksek gelmesine karşın ADP verisi beklenenden önemli ölçüde düşük gerçekleşmişti.
FOMC toplantı tutanakları
Fed’in 11-12 Haziran tarihli para politikası toplantısında piyasa beklentisine paralel olarak faizlerde değişikliğe gidilmedi. Politika yapıcıların çeyreklik bazda güncellenen faiz tahminlerindeki değişiklikler kritik önemdeydi. Noktasal grafiğe göre bu yıl için ima edilen faiz indirimi beklentisi üçten bire indi. Yılsonu için orta nokta faiz tahmini %4,6’dan %5,1’e revize edildi. Mart projeksiyonlarında politika yapıcıların faiz tahmini %4,6 seviyesinde sabit kalarak yıl boyunca toplam 75bp (3 kez) indirime gidilebileceğini ima etmişti. Haziran projeksiyonları ile politika yapıcıların bu yıl için faiz indirimi beklentileri belirgin bir şekilde azalmış oldu. Son projeksiyonlara göre bu yıl için, 4 Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) üyesi faiz indirimi beklemezken 7 üye bir indirim, 8 üye iki indirim bekliyor. 2025 faiz indirimi iması üçten dörde yükseldi. 2024 sonu için PCE enflasyon medyan tahmini %2,4’ten %2,6’ya, çekirdek PCE enflasyon medyan tahmini %2,6’dan %2,8’e yükseldi. 2025 için PCE tahmini %2,2’den %2,3’e, çekirdek PCE tahmini %2,2’den %2,3’e yükseldi. 2026 için PCE tahmini %2, çekirdek PCE tahmini %2’de sabit kaldı.
Fed Başkan Jerome Powell, kararın ardından yaptığı konuşmada enflasyonun önemli ölçüde yavaşladığını ancak hala yüksek olduğunu ve son verilerin indirim döngüsünü başlatacak kadar güven verici olmadığını belirtti. Enflasyonun hala hedefin üzerinde ve işsizlik oranının düşük seviyelerde kaldığını ifade etti.
Geçen yıl temmuz toplantısından sonra faizlerde değişikliğe gitmeyen Fed’in federal fonlama faiz hedefi %5,25-5,50 aralığında bulunuyor. Banka, artırımlara başladığı Mart 2022 toplantısından beri on bir toplantıda toplam 525bp faiz artırdı. Fed yetkililerinin, yılbaşında 2024’te toplam üç kez faiz indirimine gidilebileceği yönündeki tahmini piyasanın faiz indirimi beklentilerini destekleyerek risk piyasalarında coşkuyu artırmıştı. Ancak büyüme ve enflasyon verilerinin yüksek kalması, iş gücü piyasasındaki gevşemenin sınırlı kalması ve sözlü yönlendirmenin daha temkinli bir tona dönmesiyle birlikte faiz indirimine ilişkin piyasa beklentileri de yıl içerisinde giderek zayıfladı ve ötelendi.
Euro Bölgesi enflasyon verileri
Euro Bölgesi’nde salı günü haziran ayı öncü TÜFE rakamları yayımlanacak. Yıllık TÜFE artışının %2,6’dan %2,5’e, yıllık çekirdek TÜFE artışının %2,9’dan %2,8’e gerilemesi beklenmektedir. Mayısta, TÜFE aylık %0,2, yıllık %2,6 artarken çekirdek TÜFE aylık %0,4, yıllık %2,9 artmıştı.
Euro Bölgesi TÜFE verisinden önce pazartesi günü Almanya’nın haziran TÜFE verileri takip edilecek. Almanya’da TÜFE mayısta aylık %0,1, yıllık %2,4 artmıştı. Yıllık verinin haziranda %2,4’ten %2,3’e gerilemesi beklenmektedir.
Çarşamba günü Euro Bölgesi’nin mayıs ayı ÜFE verileri yayımlanacak. Euro Bölgesi’nde ÜFE nisanda aylık %1,0, yıllık %5,7 azalmıştı. Mayısta aylık bazda %0,1 düşüş beklenmektedir.
Dünya genelinde PMI verileri (Haziran)
Haftanın ilk işlem gününde majör ekonomilerin haziran ayına ilişkin imalat PMI, çarşamba ise hizmet PMI verileri takip edilecek. İmalat PMI tarafında; Japonya’nın 50,4’ten 50,1’e, Çin’in (Caixin) 51,7’den 51,5’e, Almanya’nın 45,4’ten (Öncü veriye paralel) 43,4’e, Avrupa’nın 47,3’ten (Öncü veriye paralel) 45,6’ya gerilemesi, İngiltere’nin 51,2’den (Öncü veriye paralel) 51,4’e ve ABD’nin 48,7’den 49,2’ye yükselmesi beklenmektedir. Hizmet PMI tarafında; Japonya’nın 53,8’den (Öncü veriye paralel) 49,8’e, Çin’in (Caixin) 54,0’ten 53,4’e, Almanya’nın 54,2’den (Öncü veriye paralel) 53,5’e, Avrupa’nın 53,2’den (Öncü veriye paralel) 52,6’ya, İngiltere’nin 52,9’dan (Öncü veriye paralel) 51,2’ye ve ABD’nin 53,8’den 52,5’e gerilemesi beklenmektedir. PMI verilerinde eşik değer 50,0 seviyesi büyüme ile küçülme bölgesini belirlemektedir.
– Yurt içinde haftanın en önemli verisi TÜİK’in enflasyon rakamları olacak. Hafta boyunca, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) geçen haftaki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özeti, İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul enflasyonu, İSO imalat PMI, Dış Ticaret Dengesi, Reel Efektif Döviz Kuru ve Hazine nakit dengesi verileri izlenecek.
TÜİK enflasyon verileri (Haziran)
Çarşamba günü TÜİK’in haziran ayına ilişkin TÜFE ve ÜFE verileri takip edilecek. Foreks Haber’in anket sonuçlarına göre haziran TÜFE artışı medyan tahmini aylık %2,20, yıllık %72,61 oldu. C grubu çekirdek endekste aylık tahmin %2,60, yıllık tahmin ise %72,90 olarak gerçekleşti. Manşet enflasyon için yılsonu medyan tahmini önceki anket dönemindeki %43,00’ten %43,59’a yükseldi. 12 aylık TÜFE artışı medyan tahmini %30,35 oldu. Enflasyonun mayısta yıllık %75,45’e yükselerek zirve görmesinin ardından kademeli olarak gerilemesi beklenmektedir. TÜFE mayısta aylık %3,37, yıllık %75,45 artarken C Grubu çekirdek TÜFE aylık %3,76, yıllık %74,98 artmıştı. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) aylık %1,96, yıllık %57,68 arttı.
İTO İstanbul enflasyonu, İSO Türkiye İmalat PMI (Haziran)
Çarşamba günkü resmi enflasyon verileri öncesinde haftanın ilk işlem gününde, öncü gösterge niteliğindeki İTO İstanbul enflasyon verileri takip edilecek. İTO İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi mayısta aylık %3,59, yıllık %82,20 artarken Toptan Eşya Fiyatları İndeksi aynı dönemde aylık %2,59, yıllık %61,21 artmıştı.
Ayrıca, pazartesi günü İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) Türkiye PMI İmalat Sanayi Raporu yayımlanacak. İSO İmalat PMI mayısta 49,3’ten 48,4’e gerileyerek art arda ikinci kez 50,0 seviyesinin altında kalarak sektörün daraldığını işaret etmişti. Mayıs raporunda hem girdi maliyetlerinin hem de nihai ürün fiyatlarının çok daha düşük oranlarda artmasının enflasyonist baskıların hafiflemeye devam ettiğini gösterdiği ifade edilmişti.
TCMB para politikası toplantısı özeti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) para politikası toplantısı yurt içi piyasalarda yakından takip edildi. Banka, piyasa beklentisine paralel olarak bir haftalık repo faizini %50,00 seviyesinde sabit bıraktı. Politika faizi değişmezken gecelik borçlanma ve borç verme arasındaki makas 600bp olarak korundu.
Mart toplantısında sürpriz bir şekilde 500bp faiz artıran TCMB, operasyonel çerçevede de değişikliğe giderek faiz koridorunu genişletmiş, gecelik borçlanma ve borç verme oranlarının haftalık repo faizine kıyasla marjı -/+1,5 puandan -/+ 3 puana yükseltmişti. Böylece Banka, geçen yıl haziranda başladığı artırımlarla haftalık repo faizini toplam 41,5 puan artırarak %8,5’ten %50 seviyesine yükseltti.
Mart sonrasındaki üç toplantıda da faiz değişikliğine gitmeyen TCMB, enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası duruşunun sıkılaştırılacağı ifadesini haziran karar metninde de koruyarak ihtiyaç halinde ek sıkılaştırmaya gidilebileceği imasını sürdürmüştür. Banka, para politikasında kararlı duruş, iç talep dengelenme, TL’de reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinin düzelmesiyle aylık enflasyonun ana eğiliminin düşeceği ve dezenflasyonun yılın ikinci yarısında tesis edileceği beklentisini korumuştur.
Dış Ticaret Dengesi (Haziran-Öncü)
Ticaret Bakanlığı salı günü haziran ayına ilişkin öncü dış ticaret istatistiklerini yayımlayacak. TÜİK’in geçen hafta cuma günkü mayıs ayı nihai dış ticaret istatistiklerine göre mayısta genel ticaret sistemine göre ihracat %11,3 arttı, ithalat %10,4 azaldı, dış ticaret açığı %48 azalarak 6,50mlr USD’ye geriledi. Ocak-mayıs döneminde ihracat %4,5 arttı, ithalat %9,2 azaldı, dış ticaret açığı %34 azalarak 36,81mlr USD’ye geriledi.
Reel Efektif Döviz Kuru (Haziran)
TCMB perşembe günü haziran ayına ilişkin Reel Efektif Döviz Kurunu (REDK) açıklayacak. Mayısta, TÜFE bazlı REDK 59,81’den 61,46 ile Eylül 2021’den beri en yüksek değeri alırken Yi-ÜFE bazlı REDK aynı dönemde 92,56’dan 93,66’ya yükselerek Nisan 2023’ten beri en yüksek değeri aldı.
Hazine nakit dengesi (Haziran)
Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB) haftanın son işlem gününde haziran Hazine Nakit Gerçekleşmelerini açıklayacak. Mayısta, faiz dışı denge 337,50mlr TL, nakit dengesi 234,74mlr TL fazla verdi. Ocak-mayıs döneminde faiz dışı denge 140,59mlr TL, nakit dengesi 572,75mlr TL açık vermişti.
Geçtiğimiz hafta ne oldu?
– Geçen hafta Asya hisse senedi piyasalarında karışık bir seyir izlendi. Japonya Nikkei225 Endeksi %2,43, Güney Kore Kospi Endeksi %0,78 yükselirken Tayvan Taiex Endeksi fazla değişmedi. Çin CSI300 Endeksi %0,34, Hong Kong Hang Seng %1,05, Avustralya S&P/ASX200 Endeksi %0,18 düştü.
Avrupa ve ABD piyasalarında satış ağırlıklı bir hafta oldu. İngiltere FTSE100 Endeksi %0,89, Fransa CAC40 Endeksi %2,03 düştü. Almanya DAX Endeksi %0,29 yükseldi. Stoxx Europe600 Endeksi %0,61 düştü.
ABD’de S&P500 Endeksi haftayı %0,31, Dow Jones Endeksi %0,79 düşüşle geçerken Nasdaq Bileşik Endeksi %0,34 primli tamamladı.
DXY, geçen haftayı fazla değişmeyerek 105,84 seviyesinden tamamlarken EURUSD paritesi 1,0715 oldu. ABD’de iki yıl vadeli Hazine tahvili faizi %4,75, on yıllıkların faizi %4,38 oldu. Ons altın fazla değişmeyerek 2326USD’ye indi. Petrol kazançlarını üçüncü haftaya taşırken Brent vadelileri 84,86USD, WTI petrol vadelileri 81,15USD oldu.
ABD PCE fiyat endeksi (Mayıs)
Haftanın son işlem gününde küresel piyasalar için haftanın en önemli verisi Fed’in tercih ettiği ABD enflasyon göstergesi olan PCE Fiyat Endeksi takip edildi. Manşet gösterge aylık bazda değişmezken yıllık %2,6 artışla beklentileri karşıladı. Çekirdek gösterge de aylık %0,1, yıllık %2,6 artarak beklentileri karşıladı. Fed’in çekirdek PCE için resmi hedefi %2 seviyesinde bulunuyor. Diğer bir önemli enflasyon göstergesi TÜFE, yaklaşık üç hafta önce açıklanan rakamlara göre mayısta aylık bazda değişmezken yıllık %3,3 arttı; çekirdek TÜFE aylık %0,2, yıllık %3,4 arttı. Fed federal fonlama faizi vadeli kontratlarına göre geçen haftanın sonu itibarıyla piyasa, bu yıl Fed’den ilk faiz indirimini %57 ihtimalle eylül toplantısında bekliyor. Yıl boyunca %43 ihtimalle (En yüksek olasılık) toplam iki faiz indirimi (Toplam 50bp) fiyatlanmaktadır.
ABD ve İngiltere GSYİH verileri (1Ç24-Nihai)
ABD’de 1Ç24 GSYİH çeyreklik artışına ilişkin öncü tahmin %1,6 iken ikinci tahmin %1,3’e revize edilmişti. Nihai veri %1,4’e yukarı revize edilerek %1,3’lük beklentinin üzerinde gerçekleşmiştir. İngiltere’de 1Ç24 çeyreklik büyümeye ilişkin nihai veri %0,7 ile beklentinin üzerinde açıklandı. Beklenti %0,6 ile öncü veriye paralel açıklanması yönündeydi. İngiltere ekonomisi 3Ç23 döneminde çeyreklik %0,1, 4Ç23 döneminde ise %0,3 küçülerek teknik resesyona girmişti.
ABD ve Avrupa’da tüketici güveni (Haziran)
ABD’de Consumer Board haziran Tüketici Güven Endeksi açıklandı. Endeks şubat, mart ve nisanda gerilemesinin ardından mayısta yükseliş kaydetmişti. Haziranda sınırlı bir gerileme olmasına karşın beklentiyi aştı. Euro Bölgesi’nde Tüketici Güven Endeksi haziranda öncü veriye paralel olarak sınırlı bir yükselişle -14,3’ten -14,0’e yükseldi. Avrupa’da tüketici güveni uzun vadeli ortalamaların altında kalmaya devam etmektedir.
– Borsa İstanbul’da BIST100 Endeksi haftayı %1,33 düşüşle 10.647 puandan tamamlarken BIST30 Endeksi %1,80 düşüşle 11.559 puana geriledi. BIST Banka Endeksi %2,79 kayıpla 15.129 puan olurken BIST Sınai Endeksi %0,86 azalarak 14.361 puana indi.
USDTRY paritesi haftayı sınırlı bir düşüşle 32,72 seviyesinden tamamlarken EURTRY paritesi 35,04 oldu. Türkiye Hazine tahvili faizleri geriledi. İki yıl vadelilerin faizi haftayı %38,12, on yıllıkların faizi %24,95 seviyesinden tamamladı. TL bazında gram altın 2.447TL ile fazla değişmedi.
TCMB para politikası toplantısı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) para politikası toplantısı yurt içi piyasalarda yakından takip edildi. Banka, piyasa beklentisine paralel olarak bir haftalık repo faizini %50,00 seviyesinde sabit bıraktı. Politika faizi değişmezken gecelik borçlanma ve borç verme arasındaki makas 600bp olarak korundu. Foreks Haber anketinden çıkan medyan beklenti faizlerin değişmeyeceği yönündeydi. Ayrıca, uzmanların 2024 yıl sonu medyan beklentisi bir önceki anket dönemindeki %45,75’ten %45,50’ye geriledi. Mart toplantısında sürpriz bir şekilde 500bp faiz artıran TCMB, operasyonel çerçevede de değişikliğe giderek faiz koridorunu genişletmiş, gecelik borçlanma ve borç verme oranlarının haftalık repo faizine kıyasla marjı -/+1,5 puandan -/+ 3 puana yükseltmişti. Böylece Banka, geçen yıl haziranda başladığı artırımlarla haftalık repo faizini toplam 41,5 puan artırarak %8,5’ten %50 seviyesine yükseltti.
Mart sonrasındaki üç toplantıda da faiz değişikliğine gitmeyen TCMB, enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası duruşunun sıkılaştırılacağı ifadesini haziran karar metninde de koruyarak ihtiyaç halinde ek sıkılaştırmaya gidilebileceği imasını sürdürmüştür. Banka, para politikasında kararlı duruş, iç talep dengelenme, TL’de reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinin düzelmesiyle aylık enflasyonun ana eğiliminin düşeceği ve dezenflasyonun yılın ikinci yarısında tesis edileceği beklentisini korumuştur.
Yurt içinde Ekonomik Güven Endeksi (Haziran)
TÜİK’in haziran ayı Ekonomik Güven Endeksi açıklandı. Mayısta %0,8 azalarak 98,2’ye gerileyen endeks, haziranda %2,5 azalarak 95,8 ile yedi ayın en düşük değerini aldı. Haziranda mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA) aylık 1,9 puan azalırken güven endeksi hizmet sektöründe %1,5 azaldı, perakende ticaret sektöründe %2,6 azaldı, inşaat sektöründe %0,5 azaldı. Tüketici güven endeksi %2,7 düştü. Ekonomik Güven Endeksi’nde tüketici güveni %20, imalat %40, hizmet sektörü %30, perakende ticaret sektörü %5 ve inşaat sektörü %5 ağırlığa sahip.
Yabancı turist sayısı (Mayıs)
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Mayıs 2024 Turizm İstatistikleri’ne göre Türkiye’ye gelen yabancı turist sayısı mayısta yıllık %14,0 artışla 5,13 milyon olurken ocak-mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %12,5 artarak 15,8 milyon kişi oldu.
Konut Fiyat Endeksi (Nisan)
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Konut Fiyat Endeksi (KFE) nisanda aylık %2,2 artarken yıllık bazda nominal %48,4 arttı, reel olarak %13,3 azaldı. KFE artışı Şubat 2024’te yıllık nominal %58,3 artarak Aralık 2019’dan beri ilk kez tüketici enflasyonunun altında kalmıştı.
Kaynak Piramit Menkul Kıymetler
Hibya Haber Ajansı
